شنبه ۰۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
علیرضا زرگر بنیان‌گذار و مدیر جایزه مهرگان:
هفت کتاب علمی - زیست‌محیطی مرحله نهایی جایزه مهرگان علم، پس از چند مرحله داوری از میان ۱۶۵ عنوان کتاب چاپ اول سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ انتخاب و به فهرست نهایی راه یافته است. پنج نامزد دریافت جایزه مهرگان علم برای یک عمر تلاش در عرصه محیط زیست نیز از میان گروه بزرگی از کنشگران، محیط‌بانان، استادان و مروجان فرهنگ شناخت و پاسداری از محیط زیست ایران انتخاب شده‌اند که هر یک با ازخودگذشتگی و تلاش بی‌وقفه، نقش تعیین‌کننده‌ای در احیا و حفظ محیط زیست ایران ایفا کرده‌اند.
کد خبر: ۳۹۲۴۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۷
زخم کاری بر بدنه محیط زیست؛
تلاش و هزینه‌های گزاف چند هزار میلیارد تومانی نتیجه نداد و سرنوشت تلخ "خشک شدن" گریبان بزرگترین دریاچه کشور یعنی دریاچه ارومیه را گرفت، خشک شدنی که نتیجه مدیریت غلط منابع آبی در کشور طی سال‌های گذشته است و حالا یادگار آن رفتار اشتباه با طبیعت، تهدید استان‌های شمال غربی کشور با پدیده ریزگرد یا توفان نمک است.حالا که همه متولیان محیط زیست دنیا بر این باورند که گرمایش زمین به دلیل مصرف گاز‌های گلخانه‌ای بیشتر شده است و در کنار آن خشکسالی‌های متوالی و کاهش منابع آبی پدیده ریزگرد را به وجود آورده است، بهترین کار اجرای طرح‌های همگانی و یکپارچه جدید است و در نهایت مقصر دانستن این کشور آن کشور دردی را درمان نمی‌کند و امید است پس از برگزاری نشست مذکور نتایج خوبی برای برون رفت از بحران‌های کنونی حاصل شود.
کد خبر: ۳۹۱۷۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۰
تحلیل لایحه برنامه هفتم در بحث محیط زیست توسط شورای انجمنهای علمی کشور:
منتقدان محیط زیستی لایحه برنامه هفتم توسعه می‌گویند این برنامه پر از کلی‌گویی و ابهام است، محیط زیست را مهم نشمرده و حتی به قوانین کشور هم بی‌توجه است. در همایشی که برای تحلیل این برنامه توسعه‌ای در دانشگاه خاتم برگزار شد، حاضران که اغلب از اعضای انجمنهای علمی و مسئولان محیط زیستی کشور بودند، بیشتر از ۶ ساعت زیر و بم لایحه را نقد کردند و از نقاط ضعف و قدرتش گفتند و درخواست کردند که مجلس برای اصلاح برنامه به آنها وقتی دو ماهه دهد، و دست آخر نماینده مجلسی که در همایش شورای انجمنهای علمی کشور حاضر بود، به فرجه‌ای پنج‌روزه راضی شد.
کد خبر: ۳۹۱۱۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۱
توسعه نیافتگی اقتصاد ایران؛
حسین عظیمی آرانی (۱۳۲۷ در آران و بیدگل - ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۲ در تهران) اقتصاددان ایرانی بود. عظیمی در اولین سمینار بازسازی اقتصاد ایران پس از جنگ، که در سال ۱۳۶۸ برگزار شد، به صراحت نقایص و اشتباهات فاحش سیاست‌های تعدیل اقتصادی در برنامه اول توسعه را تشریح نموده و به درستی، بحران اقتصادی ناشی از آن را پیش‌بینی کرده بود. وی اعتقاد داشت اقتصاد، از علوم انسانی است، بنابراین تئوری اقتصاد ملی باید بر اساس اقتضائات ملی تدوین شود. فشار غیرمستقیم دولت بعضی‌ها آنقدر مرحوم عظیمی را در تنگنا قرار داد که منجر به حاشیه گرایی و سرانجام فوت او شد. زنده یاد دکتر حسین عظیمی در کتاب مدار‌های توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران، ص ۳۸۲ بیان می‌دارد که در جامعه‌ای که عمر متوسط تحولات سیاسی آن ۸ تا ۱۰ سال است هیچ گاه اقتصاد پا نمی‌گیرد. بعضی مرحوم‌ها در آخرت چگونه باید پاسخگوی فشار‌های وارد بر زنده یاد عظیمی باشند، خدا می‌داند. توصیه داریم که ویدئو کلیپ انتهای متن برای آشنایی با منظومه فکری حسین عطیمی را الزاما مشاهده کنید.
کد خبر: ۳۹۱۱۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
انتقاد مومنی از تعطیلی کشور به علت گرما:
فرشاد مومنی اقتصاددان معتقد است: فرشاد مومنی که در نشست بررسی ضرورت‌های توسعه خواهی در ایران در موسسه مطالعات دین و اقتصاد سخن می‌گفت، با بیان اینکه در این شرایط که با این نارساییها، تلخی‌ها و فرصت سوزی‌هایی روبرو هستیم، اندیشه توسعه، می‌تواند راه برون رفتی ایجاد کند، تصریح کرد: برای کسانی که طی بالغ بر سه دهه گذشته، بحث‌های من را دنبال کرده اند، این آگاهی وجود دارد که از آغازین روز‌های اجرای برنامه تعدیل ساختاری، یکی از مهمترین مولفه‌های تلاشهایم این بود که به مسئولین کشور که با نهایت توهم، به اینکه از طریق بسته سیاستی موسوم به تعدیل ساختاری گرهی از کشور بازکنند، دل بسته بودند، گوشزد کنم که برنامه تعدیل ساختاری، برنامه توسعه نیست. وی معتقد است:تا زمانی که احساس ناامنی و نااطمینانی به حداقل نرسد، امکان غلبه ظرفیت‌های دورنگری به کوته نگری فراهم نمی‌شود. ناامنی فراگیر، ریشه دارترین مانع توسعه در ایران است.
کد خبر: ۳۹۱۰۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۵
نگرانی از هجوم غبار‌های نمکی؛
اعداد و ارقام می‌گوید از یک طرف دریاچه در آستانه خشکی است و از طرف دیگر نه تنها برای بحران‌های زیست‌محیطی ناشی از این خشکی آماده نیستیم که حتی بحران‌های اقتصادی و اجتماعی را هم چندان جدی نمی‌گیریم. به عبارتی ساده‌تر اگرچه امروز کاهش مصرف آب کشاورزی به عنوان یک راه‌حل نجات و احیای دریاچه جدی گرفته نمی‌شود، در ماه‌ها و نهایتا سال‌های آینده و با خشکی دریاچه، دیگر امکان کشاورزی هم از بین خواهد رفت و بحران پیچیده خواهد شد.
کد خبر: ۳۹۰۶۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۲
سیاتل تایمز آمریکا:
سیاتل تایمز نوشت: استان سیستان و بلوچستان، منطقه‌ای فقیر با زمینی خشک و ترک خورده و آفتابی سوزان در گوشه جنوب شرقی ایران، وارد فصل تابستان شده است و همه مردم آنجا در مورد چگونگی تامین آب صحبت می‌کنند.
کد خبر: ۳۸۹۹۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۹
کنگره ای خالی از بانوان توانمند ایرانی؛
پیرو تبعات برگزاری کنگره بانوان تاثیرگذار که اخیرا در کشور برگزار شد و زنانی از کشورهای دیگر به این رویداد دعوت شده و تجلیل شدند،و اما کمرنگ بودن نقش زنان ایرانی در این مجمع جای تامل دارد. زنان ایران در ادوار مختلف نقشی پررنگ در ابعاد گوناگون ایفا کرده‌اند، از سیاست گرفته تا پزشکی، از هنر گرفته تا نجوم. تأثیر این زنان گاهی به حدی بوده است که سرنوشت یک جامعه یا ابعاد یک علم را دگرگون کرده است. در این مقاله، شما را با زنان تاثیرگذار تاریخ ایران از پیش از میلاد تا زمان حال آشنا می‌کنیم.
کد خبر: ۳۸۶۲۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۰۹
وقتی از اولویت‌های دولت حرف می‌زنیم...
بودجه پیشنهادی دولت برای مرکز خدمات حوزه‌های علمیه در سال ۱۴۰۲ بیش از ۶۴۰۰ میلیارد تومان است. این در حالی است که رقم بودجه این نهاد در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۸۰۰ میلیارد تومان بوده است. به بیان دیگر، رقم بودجه این نهاد در سال جاری حدود ۱۲۸ درصد افزایش یافته و به بیش از ۲.۲ برابر رسیده است! این در حالی است که بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ سهم سازمان حفاظت محیط زیست از کل بودجه رقم ۳ هزار و ۷۱۳ میلیارد تومان است. سازمانی که قرار است مراقب زندگی ۸۵ میلیون ایرانی و حتی موجودات زنده دیگر در سطح این کشور وسیع باشد...
کد خبر: ۳۸۵۹۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۴
هشدار فاجعه محیط‌زیستی؛
انتقادات زیادی بر تاسیس و آبگیری سد چم شیر وارد است از قرار گرفتن روی گسل گرفته تا گنبد‌های نمکی. از مخاطرات نشت احتمالی چاه‌های نفت اطراف سد گرفته تا نابودی محیط زیست. بعضی از منتقدین با نظر داشت به جمیع این مخاطرات، چم شیر را گتوند دو خطاب می‌کنند. روایت فرهیختگان در خصوص شیوه تهیه گزارش نیز به نوبه خود جذاب بوده و جای پیگیری دارد(گزارش ابوالقاسم رحمانی دبیر گروه جامعه). ادعا شده که مسئولان اجازه تهیه گزارش را نداده اند (.. هنوز به فنس‌های دور ساختمان که احتمالا نمایی از سد هم از پشت آن فنس‌ها قابل رویت بود نرسیده بودم که آقای مسئول روابط‌عمومی صدا کرد و برگشتم. گفت: «باعرض معذرت، من گوش‌به‌فرمان مدیران بالادستی هستم و واقعا عذرخواه و شرمنده‌ام. مدیرعامل از تهران گفتند به شما اجازه تهیه گزارش و بازدید از سد را ندهیم.» خب این هم ایرادی نداشت. آن آقایی که نمی‌شناختمش پشت تلفن می‌گفت شما ۲۵ گزارش علیه ما نوشته‌اید! ما چه کسی بود؟ نمی‌دانم. اما این حد و حجم از بغض و ناراحتی چه علتی داشت؟ چه ایرادی داشت من، با حکم ماموریت و مجوز، از پنجمین سد بزرگ کشور که به قول خودشان دستاوردی بود و به آن افتخار می‌کردند بازدید می‌کردم یا با آن همه مهندس و آدمی که از چپ و راست رژه می‌رفتند هم‌کلام می‌شدم؟ ..). آیا وقت آن نرسیده که رسانه رسالت واقعی خود را با پیگیری حقوقی برخی از برخورد‌ها انجام دهد؟ کدام مقام دولتی می‌تواند جلوی تهیه گزارش قانونی را بگیرد؟
کد خبر: ۳۸۵۴۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۳
انتقاد حسین آخانی استاد دانشگاه از معصومه ابتکار؛
حسین آخانی استاد دانشگاه نوشت: خانم ابتکار شما دو عذر خواهی بزرگ به تاریخ ایران بدهکارید. حسین آخانی استاد دانشگاه و کارشناس محیط زیست با انتشار ویدئویی در اینستاگرام به شدت از معصومه ابتکار که سال‌ها رئیس سازمان محیط زیست ایران بود انتقاد کرد.باید گفت: خانم ابتکار سفارت را آتش زدید اما مهاجمان امریکایی در گیلان جولان می دهند.آخانی نوشت: سرنوشت معصومه ابتکار دوازده سال رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و سایر مشاغل دولتی بود. او که خود را بانویی سبز می‌دانست یک سوم سال‌های بعد از انقلاب صندلی کابینه را اشغال کرد. در کنار توضیحات حسین آخانی در خصوص گیاهان مهاجم و ارتباط نسبتا سیاسی آن با 13 آبان، باید توجه داشت که برخی از گیاهان مهاجم وارد شده به ایران، مربوط به 50 سال اخیر نبوده و قدمتی بشدت بیشتر دارند. مثلا همین گیاه سرخاب کولی ، گیاه جدید وارداتی نبوده و کسانی که در شامل کشور زندگی می کنند، حداقل در 70-80 سال اخیر، آگاه به حضور این گیاه در ایران هستند ( متن پیوست).
کد خبر: ۳۸۴۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۷
تازه‌ترین شرایط رهاسازی حقابه هیرمند؛
در سال گذشته و اوایل امسال، شاهد نارضایتی مردم سیستان و بلوچستان از نیامدن آب به هیرمند بودیم. همان اعتراضاتی که جناب احمدی معاون سیاسی وزیر کشور بدان تاخت و پایگاه تحلیلی خبری شعار سال به ایشان انتقاد وارد کرد. همان بازی که اتاق‌های تحلیل در پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، پی به عمق سعودی-آمریکایی آن برده و افشاگری نمود و متاسفانه مورد توجه عزیزان حوزه دیپلماسی کشور قرار نگرفت. حال خبر می‌رسد که پیرو قول مرداد ۱۴۰۱ هیأت حاکمه افغانستان به مسئولان ایران در خصوص اصلاح بند کمال‌خان مبنی بر اینکه «قطره‌ای آب به سمت گودزره که منطقه‌ای لم‌یزرع است، جاری نشود»، عزیزان مجددا خام اندیشی نموده و منتظر اصلاح این بند و تحقق قول‌های طالبان هستند؟ برایتان آرزوی عنایت بصیرت از خداوند (دیدن آشکار و پنهان یک چیز و دانستن تحولات آینده) می‌کنیم. واقعا بازی سعودی- آمریکایی برای خالی سازی مرز و کشاندن جمعیت به یک سوم شمالی کشور را نمی‌بینید؟ همچنین، مجددا در خصوص مشکلات فنی منجر به بروز حادثه در سد کمال خان به دولت طالب هشدار فنی می‌دهیم. این دومین هشدار داده شده به دولت طالب در این خصوص است. یاران علی، با هیچ نیروی داخلی و خارجی مماشات نخواهند کرد. سخت‌تر از شمایند، اما خشم شان بر ترس‌ها غلبه می‌کند نه بر عقل شان. نقد متن انعکاسی در روزنامه ایران بر عهده خوانندگان.
کد خبر: ۳۸۴۳۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۸
راهبردهای پیشنهادی به دولت؛
وضعیت محیط‌زیست ایران چندان مناسب نیست و برخی کارشناسان این حوزه، مهمترین مشکل را در بودجه اندک این سازمان می‌دانند، در حالی‌که این تنها بخشی از انبوه چالش‌هاست و مساله اصلی نبود عزم ملی و رویکرد آینده‌نگر مدیران است. نجات محیط‌زیست پیش از آن‌که به بودجه و منابع انسانی نیاز داشته باشد، به برنامه، عزم ملی، نگاه و رویکرد تحول خواهانه نیاز دارد.در همین راستا مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گزارشی تحت عنوان «پیشنهاد‌های سیاستی و اجرایی به دولت سیزدهم در حوزه محیط‌زیست» را منتشر کرده که نکات قابل توجهی دارد.
کد خبر: ۳۸۴۱۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۲۹
وعده تغییر الگوی کشت عملی نشد؛
متأسفانه در کشورمان، به‌ویژه در سطوح مدیریت میانی حوزه‌های آب و کشاورزی، مدیرانی حضور دارند که بیش از یک دهه است پشت میز‌های خود نشسته‌اند و با وجود اینکه مشکلات را می‌بینند و راه‌حل‌ها هم بار‌ها به آنها گفته شده است، اقدامی جدی برای مدیریت مصارف آبی به‌ویژه در بخش کشاورزی انجام نمی‌دهند. در این رابطه عبدا... درزی، کارشناس مدیریت منابع آبی با بیان اینکه بحران کم آبی و عدم اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی به یک معضل اساسی در ایران تبدیل شده است، عنوان کرد: وقتی مساله آب و لزوم تغییر اساسی در شیوه مصرف و ذخیره سازی آن به یک مشکل بنیادی در کشورمان تبدیل شده است، تا وقتی اراده‌ای ملی در سطوح مدیریتی کلان کشور برای حل این مشکل شکل نگیرد، همچنان شاهد تداوم بحران آب در ایران خواهیم بود.
کد خبر: ۳۸۳۷۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۰
احیای دریاچه ارومیه؛
دولت می‌تواند مجوز فعالیت در زمینه کشاورزی فراسرزمینی را در صورتی به اتاق‌های بازرگانی و شرکت‌های بزرگ بدهد که مثلا به ازای هر ۱۰ تن محصول کشاورزی وارداتی، هزینه «عدم کشت» (نکاشت) در یک هکتار از زمین‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه را در طول یک سال تامین کنند. کشاورزی که در حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۲ هکتار زمین دارد، سالانه ۸۰ میلیون تومان از دولت غرامت می‌گیرد که کشاورزی را متوقف کند.
کد خبر: ۳۸۳۴۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۲۵
چرا سیل ایران را برد؟
برخی از منتقدین معتقدند که علت تمایل بالای سد سازی در کشور را باید در ابعاد اقتصادی ایجاد این پروژه‌ها و تامین منافع برخی از درصد بگیر‌ها و شومن‌های سیاسی جستجو کرد. مهدی معتق، استاد دانشگاه لایبنیتز هانوفر و مرکز علوم تحقیقات زمین آلمان می‌گوید که ایران بیش از ۴۰ درصد منابع آب سطحی خود را در دهه‌های گذشته از دست داده است. اینجا با نوعی تناقض روبرو هستیم. شما مثلا ۱۰۰ سد ساخته‌اید و حداقل باید منابع آب سطحی شما افزایش یابد. ولی مطالعات می‌گوید شما ۴۰ درصد منابع آب سطحی خود را از دست داده اید.
کد خبر: ۳۸۱۹۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۱۳
یادداشت دکتر حسین شیرزاد؛
جمهوری اسلامی ایران باید بر اساس کنوانسیون ۱۹۹۲ هلسینکی، بند سوم فصل ۱۸ دستور کار ۲۱ از طریق اعتمادسازی هیدرولوژیکی و هیدروپلیتیکی و استمرار گفت و گوها، و با گفتمان "ایجاد مناطق حفاظت شده ویـژه در داخـل اکوسیـستم هـای فرامـرزی"، پیگیری یک دکترین هیدرو دیپلماسی متقن و انعقاد قرارداد‌های حقوقی محکم و یا از طریق اقامه دعوا در مراجع حقوقی بین المللی نسبت به سیاست‌های هژمون آبی ترکیه و فرصت سازی این کشور از طریق منابع آبی مشترک در حوضـه آبریـز ارس عکس العمل نشان دهد. انتظار می‌رود وزارت جهاد کشاورزی نیز به موازات تلاش‌های دپیلماتیک وزارت خارجه و نیرو، بدلیل حجم انبوه سرمایه گذاری‌های آبی- خاکی صورت گرفته طی دو دهه در این منطقه، موضع مسئولانه تری در خصوص پیامد‌های کوتاه مدت و میان مدت کم آبی‌های پیش روی در الگوی کشت این سه استان در پیش گرفته و برنامه ریزی دقیق تری در مواجه با این پیامد‌ها از خود نشان دهد.
کد خبر: ۳۸۱۲۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۷
تخریب ۸۰۰ هکتار از جنگل‌های هیرکانی؛
نامه ۲۸۰ کنشگر محیط زیست و جوامع محلی خطاب به مسوولان قضایی و اجرایی، جلوی ساخت سد کسیلیان را بگیرید
جمعی از تشکل‌های مردم نهاد محیط زیستی و منابع طبیعی کشور و فعالان اجتماعی و کنشگران محیط زیست کشور و جوامع محلی قائمشهر و سوادکوه، با نگارش نامه‌ای خطاب به دستگاه‌ها و مسوولان اجرایی و قضایی مازندران و با اشاره به ارزیابی‌ها و آثار زیست محیطی سد بر جنگل‌های هیرکانی و منابع بیولوژیک رودخانه کسیلیان، مخالفت خود را با ساخت این سد اعلام کردند.
کد خبر: ۳۸۰۶۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۱۳
رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس:
رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس گفت: امروز از سازمان محیط زیست درباره شرایط حفاظت از یوزپلنگ آسیایی به کمیسیون اصل ۹۰ شکایت می‌کنیم.
کد خبر: ۳۷۹۹۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۳۰
تولید سلاح‌های شکاری متوقف نشد؛
محیط بان‌ها همچنان شهید و مجروح می‌شوند و به رغم تصمیم سازمان برای توقف آن، تولید "سلاح شکاری" توسط وزارت دفاع همچنان ادامه دارد؛ علاوه بر آن هر فردِ دارای جواز حمل ونگهداری سلاح در ایران، دارای سهمیه سالانه خرید ۱۰۰ عدد فشنگ است که با احتساب ۳ میلیون اسلحه شکاری در دست مردم می‌شود واگذاری سالانه ۳۰۰ میلیون فشنگ؛ این فشنگ‌ها اگر در مناطق حفاظتی مصرف نشوند کجا مورد استفاده قرار خواهند گرفت؟
کد خبر: ۳۷۹۵۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۱